تمام نکات پرورش و نگهداری سنجاب

مقدمه:

سنجاب در طبیعت با توجه به توانایی خود در بالا رفتن از درخت اغلب در جنگلها ودر سوراخهایی که خود در درخت ایجاد می نماید زندگی میکند. سنجابها گیاهخوار بوده ومیوه ها ودانه ها عمده غذای طبیعی آنها را تشکیل می دهند. سنجاب درختی یک حیوان بسایر خاصی می باشد. او یکی از کمترین حیوانات وحشی است که با انسانها وفق داده شده و یاد گرفته که با انسانها زندگی کند.

سنجاب هم می تواند از غذای طبیعت استفاده کند و هم از غذایی که توسط انسانها درست شده است. سنجاب یک ژیمناستیک کار شگفت انگیز است . دم بلند آن باعث می شود که آو را از بقیه پستانداران روی زمین به راحتی تشخیص داد. قدمت سنجاب طوسی به 50 میلیون سال می رسد ، از فسیلهای بدست آمده از آنها در آمریکای شمالی. سنجاب از خانواده جوندگان می باشد.

اسم سنجاب برگرفته شده است از یونان باستان ، جایی که ارسطو کلمه (Skiouros) را به کار برد ، Skia به معنی سایه می باشد و همچنین Oura به معنی دم می باشد. بنابراین معنی آن می شود (کسی که زیر سایه دمش می نشیند). قرنها بعد فرانسویها یک اسم به نام (esquirel) برای وصف این حیوان ساختند. و هم اکنون او را (Squirrel) می نامند. 365 نوع سنجاب در سراسر دنیا وجود دارد.

مشخصات فیزیکی:

طول سنجاب طوسی بطور متوسط به 38 سانتیمتر و وزن آن به 453 گرم می رسد. غذای آنها آجیل ، دانه و میوه می باشد. طول عمر سنجاب تقریباً 6 سال می باشد. اکثر سنجابهای شهری کمتر از یکسال زندگی می کنند.
همچنین سنجاب قرمز هم وجود دارد ، آنها از نوع طوسی خود کوچکتر هستند. 20 تا 25 سانتیمتر طول. رنگ موی آنها از قرمز تا مشکی در متغیر است. اکثر آنها دارای شکم سفید و دم پُرزدار بلند قرمز رنگ می باشند . بعضی از زیر مجموعه های آنها می توانند دارای گوش مشکی رنگ باشند . آنها بیشتر در فصل زمستان رشد می کنند.

سنجاب قرمز در جنگلهای کاج و صنوبر یافت می شود. سنجابها متعلق به خانواده جوندگان هستند و دارای 1650 نوع مختلف هستند. آنها بزرگترین گروه از پستانداران هستند. 365 نوع
سنجاب در 7 دسته مختلف وجود دارد:
که شامل سنجاب پرنده،سنجاب زمینی و سنجاب درختی می باشد بعلاوه پستاندارانی مانند موش کیسه دار ، موش خرمای کوهی ، سگ چمنزار.
سنجابهای طوسی رنگهای متفاوتی دارند. طوسی های آنها بیشتر در عموم مردم راقب دارند تا قهوه ای آنها. همچنین سنجابهایی به رنگ مشکی و سفید یکدست وجود دارد.ولی آنها از تغییرات روی سنجاب طوسی بوجود آمده اند. سنجاب قرمز می تواند پوشش مشکی داشته باشد. در حالیکه سنجاب کایباب دارای بدن مشکی و دم سفید می باشد هر دو آنها در جنگلهای کاج یافت می شوند.

نحوه تشخیص جنسیت سنجاب:
در سنجابهای نابالغ نر ، فاصله بین مقعد حیوان از برآمدگی ادراری تناسلی بیش از ماده میباشد.(مانند بچه گربه)در سنجاب نر بالغ نیز آلت تناسلی قابل مشاهده است. طول عمر سنجابهای نر در اسارت اغلب بیشتر از ماده می باشد

سن سنجاب

اطمینان حاصل کنید که سنجاب را در سن مناسب انتخاب میکنید. بعد از حدود نه هفته، سنجاب ها با غریبه ها دچار مشکل می شوند. اگر سنجاب رها شده ای را یافتید، مطمئن شوید که به اندازه کافی جوان است تا بتواند با شما به نحو صحیحی ارتباط برقرار کند. برای ارزیابی دقیق سن سنجاب، به یک دامپزشک مجرب مراجعه نمایید. اگر بچه سنجاب را در وحش و بیرون از مناطق شهری یافتید، برای چند ساعت او را تحت نظر داشته باشید و به بچه سنجاب این شانس را بدهید به دنبال مادر خویش باشد. اما در موارد زیر اگر سنجاب را با این شرایط یافتید در نگهداری از آن به عنوان حیوان خانگی شک نکنید :

سنجاب حالت طبیعی نداشته و بیمار به نظر می رسد
مادر بچه سنجاب مرده باشد و یا از محدوده امن وحش دور شده باشد
از یک حیوان دیگر ترسیده و نیاز به حمایت داشته باشد
در این موارد سنجاب ابتدا به حمایت و مراقبت نیاز دارد، در مورد اول حتما بلافاصله سنجاب را به دامپزشکی برده و از او نگهداری نمایید.

تغذیه و غذای سنجاب:

سنجاب طیف وسیعی از دانه ها،میوه ها و سبزیجات را می خورد.دانه ها شامل (غلات:گندم ،ذرت)و دانه های روغنی (مثل تخم آفتابگردان)و میوه ها شامل میوه های خشک(گردو،فندق،بلوط)و میوه های دیگر مثل سیب،انگور وسبزیجاتی نظیر کاهو وکلم همگی میتوانند مورد استفاده سنجاب قرار گیرند. نکته بسیار مهم در تغذیه سنجاب تنوع غذایی است .
نباید تنها یک نوع غذا به سنجاب داده شود زیرا هر کدام ایجاد عوارضی گوارشی خواهند نمود. بهتر است در 3-2 ظرف غذا از انواع مختلف در اختیار حیوان باشد تا انتخاب کند. برای سنجاب نیز تغییر جیره غذایی باید به آهستگی صورت گیرد
تغذیه سنجاب طوسی ، آجیل ، دانه و میوه می باشد همچنین آنها تخم پرندگان ، حشرات ، حتی اگر غذای دیگری پیدا نکنند لاشه حیوانات را نیز می خورند. سنجاب طوسی مقداری نمک در رژیم غذایشان نیاز دارند ، و ممکن است بتواند این نمک را از خاک جاهایی که برف و یخ در آنجا بوده تأمین کند. سنجابها شاخه های درخت را برای تمیز کردن و تیز کردن دندانهایشان می جوند.

به همین دلیل شما ممکن است شاخه های زیادی بر روی زمین اطراف درختهای بزرگ ببینید. همچنین آنها سیمهای برق را به همین جهت می جوند و اینکار موجب قطعی زیاد برق در کشور می شود. مغز سنجابها انداره گردو می باشد. یک سنجاب بالغ احتیاج دارد برای زنده مانده و فعالیت کردن در هفته 453.592 گرم غذا مصرف کند.

تمیز کردن ونظافت سنجاب:

سنجاب نیز (مانند همستر)اغلب در گوشه خاصی از قفس ادرار یا مدفوع می کند. این قفس را میتوان به تناوب تمیز کرد.البته سنجاب مدفوع خواری نیز داردو فرصت این کار نباید به او داده شود. لانه سنجاب وظروف غذا نیز باید بطور مرتب تمیز شده وباقیمانده های سبزی و میوه هر روز جمع شوند.
کل قفس را میتوان سالی 3-2بار تمیز کرده و بستر را تعویض نمود.

بیماریهای سنجاب و درمان :

در سنجابهای خانگی پوکی استخوان ،انگل خارجی وبیماریهای تنفسی و مسمومیت بیشتر مشاهده شده است.
انگلهای خارجی:

انگلهایی از قبیل کک،شپش وکنه در موارد زیادی مشاهده شده اند.انگلهای خارجی علاوه بر خونخواری می توانند موجب انتقال بیماری شوند. درمان اینها بوسیله دارو های اختصاصی میسر میباشد. در مصرف این داروها که سمی هستند باید دقت زیادی نمود زیرا در صورت بلعیده شدن توسط سنجاب میتوانند موجب مسمومیت شوند.
و در آخر یک نکته:
سنجاب‌هایی که در داخل منزل نگهداری می‌شوند اغلب آثاری از خواب و بی حالی زمستانی را از خود نشان نمی‌دهند. با این وجود چنانچه سنجاب شما در زمستان بی‌حال بود و برای چند روز از آشیانه خارج نشد، نگران نباشید و استراحت زمستانی‌اش را مختل نکنید تا دوباره فعالیت طبیعی خودش را شروع کند.

زیبایی و شکل ظاهری، جثه کوچک، قیمت مناسب، هزینه پایین نگهداری، قابلیت دست آموز شدن و آسیب کم به انسان مهمترین دلایل علاقه‌مندی برای نگهداری از سنجاب در منزل است. میانگین طول دوره زندگی سنجاب خانگی ۲ تا ۸ سال است در صورتی که در طبیعت این حیوان تا ۲۰ سال عمر می‌کند. بنابراین بهتر است در خارج از خانه و در محیط آزاد نگهداری شوند یا آنکه شرایط کافی برای بازی و حرکت در بیرون از خانه را داشته باشند.

ترجمه جمع آوری: عرفان امامی