کاشت و تکثیر ، پرورش و نگهداری گل اركيده

اشنايي با نگهداري و مراقبت ، ازدياد  و تکثیر گل زيباي اركيده با تصاویر زیبا

ارکیده‌ها گروهی منحصر به فرد از گیاهان در علم رده بندی محسوب می‌شوندو از لحاظ رویشی بطور گسترده‌ای با هم متفاوتند. با وجود این تمامگونه‌های آن به دلیل خصوصیات گلها بهم وابسته و خانواده بزرگی را بوجودمی‌آورند.

اركيده ها :

 خانواده ارکیده بیش از 800 جنس و فراتر از 25 هزار گونه شناختهشده تک لپه‌ای علفی دایمی را شامل می‌شوند.‌ این گیاهان می‌توانند ایستاده یا خمیده و برخی بالا رونده باشند.

بیشتر ارکیده‌ها سبزینه‌دار می‌باشند ولی تعدادی ساپروفیت و بدون برگ هستند. ساقه‌ها ممکن است دارای یک یا چند میان گره متورم و دارای یک یا چند برگباشند. برگها دارای شبکه رگبرگی موازی می‌باشند. برگها از شکلهای مختلفکشیده ، بیضی و گرد برخوردارند و یک در میان بر روی ساقه قرار گرفته‌اند. همچنین برگها ضخیم و چرمی و یا نازک ، نرم و گاهی چین‌دار می‌باشند. گلهانیز بسیار مشخص بوده و قطر آنها از چند میلیمتر تا 45 سانتیمتر می‌رسد. رنگهای آنها متنوع و برخی دارای 2 یا 3 رنگ می‌باشند. برخی ارکیده‌ها اصلاعطر و بویی ندارند در حالی که برخی دیگر بسیار معطرند.

 نگهداري و مراقبت گل ارکیده :

خاك مناسب گل ارکیده : گلداني مخلوط از خاك برگ ، پیت و خاك معمولی مي توان براي اركيده مناسب باشد .

ابياري گل ارکیده : یکیاز رایج ترین اشتباهاتی که در مورد ارکیده میشود آبیاری بیش از حد آن است.  با اين حال ارکیدها دوست ندارد تا مرز خشکیدگی و پژمردگی (Wilting) بی‌آب بمانند. در هوای معتدل و یا سرد کافیست که هر 10-12 روز یکبار به ارکیده آب بدهیدو در هوای گرم هر زمان که خاک گلدان نزدیک به خشک شدن بود، در حدودهفته اییکبار گلدان را ابياري كنيد.  آب مناسب برای ارکیده آبی با املاح كم است. اگر در محلیزندگی میکنيد که آب آهک و یا املاح زیادی دارد سعی کنید از آب باران يا آب جوشیده استفاده کنید.

آبیاری و کیفیت آب مورد استفاده برای ارکیده‌ها از مهمترین عوامل محیطی مربوط به پرورش این گلها می‌باشد.

توجه کنید هنگام ابياري روي غنچه‌ها و شکوفه‌ها را اب نپاشيد زيرا عمر گلها کم مي شود.

نور : احتیاج به نور بسته به جنس ارکیده تحت کشت متفاوت است. در كل اركيده ها مخصوصا ارکیده فالانوپسیس گیاهانی سایه دوست حساب می شوند. محل گلدان نباید خیلی تاریک و نه خیلی در معرض تشعشع آفتاب باشد مكان گلدان بايد روشن و نورگیر باشد ، اما بیش از حد آفتابی نباشد .در انتخاب مكان مناسب براي اركيده دقت كنيد تا بتواند واقعا رشد  کند. اگر نور خورشید به مدت طولانی به آنبتابد و یا اگر محل بیش از حد تاریک باشد، ارکیده گلهایش را از دست میدهدو به مرور زمان خشک میشود.

دما :برنامه دمایی بکار گرفته شده تحت تاثیر جنس گیاه مورد نظر خواهد بود.  در كل ارکیدها گیاهانی گرمسیر بوده و بومی شرایط گرم و مرطوب محسوب میشوند و بههمین دلیل میتوان آنها را در دمای آپارتمانها نگهداری کرد.دمای مطلوب اینگیاه بین ۱۲ تا ۲۸ درجه سانتیگراد است وتوجه كنيد  نباید گیاه را در نزدیکی لوازم گرمایشی قرار داد. دمای خنک پاییزه موجب تحریک گل‌آغازی و بیشتر شدن طول ساقه گل دهنده می شود. ولی ادامه دمای سرد موجب سقط غنچه‌ها میشود. دماهای بالای ۳۰ درجهسانتیگراد رشد گیاه را کند میکند.

 در مورد ارکیده‌هایسیمبیردیوم ،  برای گل دادن به دمای 10 درجه سانتیگراد در شب و 21 تا 24 درجهسانتیگراد در روز نياز دارند. در طول تابستان گیاهان در دمای 32 درجهسانتیگراد قادر به زیست هستند با این حال نباید آنها را به مدت طولانی درمعرض این دما قرار داد.

کود دهی:به منظور حداکثر رشد به ارکیده‌ها هر دو هفته يا يك ماه  یک بار باید کود داد. البتهبه شرطی که برای آنها نور ، دما و آب مناسب فراهم شده باشد. نسبت کود بکاربرده شده بسته به محیط کشت متفاوت خواهد بود. کودهای کند آزاد شونده برایارکیده بطور موفقیت آمیزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از پرورشدهندگان ترکیبی از کودهای مایع و آزاد کننده کند را ترجیح می‌دهند کهمحصول یکنواخت ‌تری از مواد مغذی را در مدت زمان طولانی‌تر فراهم می‌آورد. استفاده از کودهای آزاد کننده کند بی‌خطر بوده و اگر بطور تصادفی مقدارزیادی از آن بکار برده شود تخریب کمتری را به دنبال خواهد داشت. در طول ماههای زمستان کودیاری را کم می کنند.
از طرف دیگر پیشنهاد میشود در زمانی که گیاه شکوفه دارد کودیاری انجام نشود.

ازدیاد و تکثیر ارکیده‌ ها : ارکیده‌ها را به طریق لقاح و هم به طریق غیرتناسلی می‌توان تکثیر کرد. از آنجایی که بیشتر ارکیده‌ها از طریق بذرمعمولا گلهای مناسب و مرغوبی جهت تولید وسیع بوجود نمی‌آورند بیشترین سعیو تلاش افراد بر تکثیر غیر جنسی این گیاه صورت می‌گیرد که فرزندان آنهاکاملا به پایه مادر شبیه است. ازدیاد به طریق غیر جنسی مخصوص ارکیده استکه مشابه آن در گلهای دیگر نمی‌باشد

ازدیاد به روش قلمه :

اکثرارکیده‌های (مونوپوریال) مثل Arachnis و Vanada را می‌توان با قلمهانتهایی تکثیر نمود. معمولا قلمه‌های ارکیده از حد معمولی 10 – 7.5سانتیمتر بزرگتر در نظر گرفته می‌شود. قلمه انتهایی Vanada معمولا به طول 30 تا 37 سانتیمتر بوده و باید دارای 12 برگ و چند ریشه هوایی باشد. قلمه‌ها را در گلدان و بدون استفاده از بستر کشت مخصوص می‌توان رویاند. قلمه‌های Arachnis هم به طول 45 تا 60 سانتیمتر می‌باشند. اینها باید ریشههوایی داشته باشند و مستقیما در مزرعه یا گلدان کاشته شود

ازدیاد به روش تقسیم بوته :

Cattleya و دیگر ارکیده‌های چند پایه و خمیده را با تقسیم بوته از پایه مادر ازدیادمی‌کند. این ادیاد بر روی گیاهانی انجام می‌گیرد که 6 پیاز کاذب یا بیشترداشته باشند محل برش ریزوم از بین سومین و چهارمین پیاز کاذب بوده و هر دوقسمت را به صورت گیاهانی مجزا در گلدان می‌کارند. از آنجایی که اکثر Cattleyaها تنها سالی یک برگ بوجود می‌آورند، تقسیم ریزوم اکثر گیاهان هرسه سال یکبار انجام می‌پذیرد

تعویض گلدان گل ارکیده :گیاه را در اسفندماه به گلدانی حاوی مخلوطی از خاك برگ ، پیت و خاك معمولی منتقل نموده در ابتداء به میزان كم آب بدهند .
در همان حال به دفعات زیاد با آب فاقد مواد قلیایی بر روی برگها آب پاشیدهو یا گلدان را در محل مرطوبی برابر نور و بدور از تابش مستقیم آفتاب قراردهند.

درمورد اركيده فالانوپسیس : معمولا بعد از پایان گلدهی باید خاک گلدان را عوض کرد. با استفاده ازترکیبی از مواد سبک و جاذب رطوبت (مانند پرلیت درشت. لیکا. ورمیکولیت. پوکه معدنی درشت خرد نشده) همراه با بقایای پوسیده چوب یا پیت ماس یاکوکوپیت بعلاوه مقدار ذغال چوب و مقدار کمی شن و البته خزه‌.
در نظر داشته باشید که در کشت هایدروپونیک از اسفنج‌ به تنهایی و یا پرلیت درشت به تنهایی و یا بسترهای جدید دیگر نیز استفاده میشود.

همچنین در نظر داشته باشید که ریشه‌های بیرون گلدان علامت خوبی برایسلامتی گیاه هستند و این ریشه‌ها برای جذب رطوبت هوا از گلدان خارج میشوند.
اغلب پرورش دهندگان از گلدانهای پلاستیک شفاف (که داخل گلدان دیده میشود) استفاده میکنند. و به نظر میرسد نور بر عکس دیگر گیاهان برای ریشه ارکیدفالانوپسیس مفید است.

منابع  مطالب :

golestan-ali.com

roostanews.ir

download.novintabligh.com

agriculture.parsiblog.com

aftabir.com

تصاویر زیبا