کاشت و پرورش زالزالک وحشی با جزئیات

گل های زالزالک معطر بوده و گرده افشانی آنها توسط زنبور عسل و دیگر حشرات صورت می گیرد. میوه های این گیاه به رنگ زرد و قرمز هستند . پرندگان میوه این گیاه را می خورند و بذر آن را از طریق مدفوع، دفع و پراکنده می کنند.زالزالک یکی از پرفایده ترین درختان برای حیات وحش است.غذا وپناهگاه برای بسیاری از پرندگان و پستانداران محسوب می شود.
زالزالک ها درختچه ها یا درختانی با ارتفاع 5 تا 12 متر با شاخه های انبوه می باشند.

درخت زالزالک یا کیالک در ایران از جمله در بلندی‌های بالای ۲۵۰۰ متر در استان کهگیلویه و بویراحمد، استان فارس و استان اصفهان به خصوص شهرستان نجف آبادمی‌روید. این گیاه در استان آذربایجان شرقی و استان کردستان و شمال استان آذربایجان غربی هم به وفور یافت می‌شود

پوست تنه درخت زالزالک به رنگ قهوه ای کم رنگ با شکاف های عمودی نارنجی رنگ است. ساقه های جوان دارای خارهایی به طول 1 تا 1.5 سانتیمتر می باشد. برگ ها به طول 2 تا 4 سانتیمتر، تخم مرغی شکل و دارای بریدگی های عمیق است. سطح رویی برگ ها به رنگ سبز تیره و سطح زیرین آن بی رنگ می باشد. گل های درخت زالزالک بصورت هرمافرودیت بوده و در بهار ظاهر می شوند (ممکن است گل ها در مناطقی که بومی این گیاه است زودتر نیز ظاهر شود). 5 تا 25 شاخه گل با هم وجود دارند و هر گل حدود 1 سانتیمتر قطر داشته و دارای 5 گلبرگ سفید به همراه پرچم های متعدد قرمز رنگ و یک خامه است.

نیازهای درخت زالزالک یا کیالک :

این گیاه برای خاک‌های سبک (ماسه‌ای)، متوسط (لومی) و سنگین (رس) مناسب می‌باشد. از نظر pH هم می‌تواند در خاک‌های اسیدی، خنثی و بازی رشد کند. می‌تواند در شرایط نیمه‌سایه (در سایه‌ی درختان جنگلی) و البته شرایط بدون سایه هم رشد کند. خاک مرطوب یا خیس را ترجیح می‌دهد اما می‌تواند خشکی را هم تحمل کند.

اقلیم : برای مناطق حارّه مناسب نیست.در مناطق خنک تر و مرطوبی که رنگهای پاییزش روشن باشد و در اقلیم های گرم بهترین نشو و نما را دارد.

میزان نور و دما : آفتاب کامل می طلبد و باد را خوب تحمل می کند.

خاک : اگرچه همه ی هوثورن ها خاک های عمیق و با زهکشی خوب را ترجیح می دهند،اما در خاک های مختلف نشو و نما می کنند.

آبیاری : آبیاریِ منظمِ درختچه ی نورُسته،گیاه خوبی از آن به وجود می آورد،اما بوته ی جااُفتاده ی هوثورن بیش از دیگر گیاهانِ مناطقِ خنک به دوره های خشکی تحمل نشان می دهد.

کوددهی : در اواخر زمستان یا اوایل بهار به زمینِ آنها موادِ غذاییِ کامل بدهید،اما این گیاه بدون دریافت هرگونه ماده ی غذایی کمکی هم می توانند به زندگی ادامه دهند.

فصل گلدهی زالزالک : در بهار گلهای زیادی تولید می کند طوری که همه ی بوته ها،از شکوفه های فراوان،کاملاً سفید پوش به نظر می رسند.

میوه : میوه های سرخ و درخشان هوثورن در پاییز و زمستان بر بوته ها خود نمایی می کنند.

هرس(پیرایش):

اگر از این گیاه برای ایجاد حریم و حایل استفاده می کنید باید بوته ها را پس از گلدهی هرس کنید،هر چند که موجب کاهش نمایش دل انگیز میوه های درخشان آن در آینده خواهد شد.هنگام هرس،شاخه های لاغر و درهم رفته را هم از مرکز بوته ها می توان قطع کرد،اما هنگام هرس از دستکش و آستین محافظ استفاده کنید تا خارهای هوثورن به شما آزار نرسانند.

طرز کاشت و پرورش :

تکثیر : گونه های زیادی را از طریق کشتِ بذرِ برگرفته از میوه های سالم آنها تکثیر می کنند،اما این بذر به چندین ماه سرمای زیرِ ۴ درجه ی سانتی گراد نیاز دارد تا خوابش بشکند و آماده ی روییدن شود.گونه های مشهور هوثورن با پیوند لوله ای یا شکمی تکثیر می شوند.

کاشت بذر زالزالک :

بذر این گیاه کمی نسبت به بذرهای دیگر مراحل متفاوت تری دارد ابتدا لازم است بذرها گرمادهی شود سپس مرحله سرمادهی .

اما مرحله مقدماتی و گرمادهی بذرها:
ابتدا بذرها را در نایلونی که چند سوراخ دارد قرا دهید سپس بذرها را لابلای ماسه مرطوب قرار دهید.منظور از مرطوب این است که کاملا خیس نباشد و وقتی ماسه را در دست میگیرید و میفشارید آب از آن چکه نکند.سپس آن را در نایلونی که عرض کردیم قرار دهید و به مدت ۸ هفته در مکانی گرم قرار دهید و هر چند روز یک بار رطوبت را چک کنید دقت کنید رطویت خیلی مهم است
بعد از انجام مراحل نوبت به مرحله سرمادهی میباشد که ابتدا نیز عرض کردیم فقط درنظر داشته باشید که مرحله سرمادهی حدود ۲ماه الی ۳ ماه می باشد و در همین مرحله امکان این هست که جوانه زنی کند.

پبیماری ها و آفات زالزالک : از لحاظ آفت و بیماری مشکل خاصی ندارد.

پرورش و ساخت بونسا زالزالک :

۱-درخت زالزالک وحشی که توسط هنرمند و طراحی درخت هری هارینگتون یامادوری شده تصاویر زیر تکامل این درخت را که در سبک رأفت (درخت تنه افتاده) طی پنج سال نشان می‌دهد
۲-درخت زالزالک در یک گلدان تعلیمی و کم عمق کاشته می‌شود و تیمار های لازم برای بهبود آن انجام بگیرد در تیمار درخت از ویتامین B وهورمون رشد و خاک بسیار سبک مثل پیت خزه یا کوکوپیت استفاده می‌کنند

۳-درخت در سال سوم بهبود یافته بدون هرس ریشه دریک گلدان بزرگ کاشته می‌شده شاخه‌ها هرس می‌شود در مدت این سه سال شاخه‌های جانبی رشد کرده و نمایشی از چند درخت را نشان می‌دهد

۴-در پایان سال سوم درخت از رشد کافی برخوردار شده و در گلدان کوچک‌تر کاشته می‌شود وبرای اولین بار هرس ریشه لخت می‌شود و عمق گلدان و بستر کمتر می‌شود

۵-سال چهارم با هرس‌های منظم شاخسار اصلاح می‌گردد و چند درخت از یک تنه شکل گرفته چند درخت را نشان می‌دهد در طراحی رأفت طراح با ایده‌های خود طرح را پیش می‌برد

ساخت بونسای درخت زالزالک

۶-در سال پنجم تعویض گلدان می‌شود و ارتفاع درخت ۳۳ سانتیمتر است در این مجموعه که الهام از سبک رأفت است چند درخت طراحی شده که از یک ریشه واحد هستند درخت با تنه کلفت افتاده و شاخه ها عمود رشد کرده‌اند.

خواص دارویی و درمانی زالزالک یا کیالک

میوه زالزالک منبع  آنتی اکسیدان ها

زالزالک سرشار از مواد آنتی اکسیدانی بسیار قوی و موثر مانند فلاوونوئیدها، آنتوسیانیدین ها، پروآنتوسیانیدین ها و … می باشد. این آنتی اکسیدان ها باعث افزایش جریان خون به سمت قلب و باعث پیشگیری از بیماری های کرونر قلبی می شوند. در نتیجه سکته های قلبی در افرادی که به طور منظم از زالزالک استفاده می کنند کاهش می یابد.

میوه زالزالک برای استرس و بی خوابی

دم کرده زالزالک برای مشکلات عصبی کاربرد دارد؛ زیرا عواملی را که در برابر جریان خون مقاومت می کنند، کاهش می دهد و فشارخون را کم می کند. همین عامل باعث کاهش استرس می شود. همچنین دمنوش زالزالک تازه یکی از بهترین گزینه ها برای افزایش زمان خواب آرامش بخش است.

 بهبود کلسترول بالا با میوه زالزالک

مطالعات نشان می دهد مصرف زالزالک LDL کلسترول یا همان کلسترول بد را در جریان خون کاهش می دهد و نیز منجر به کاهش تولید کلسترول در کبد افرادی که رژیم غذایی سرشار از کلسترول دارند، می شود. سرکه زالزالک از عوامل اصلی کاهش کلسترول و تری گلیسیرید در بدن می باشد.

زالزالک و  تناسب اندام

زالزالک در فرایند سوزاندن چربی ها کمک می کند و کالری اضافی تحمیل شده بر بدن را از بین می برد. در نتیجه برای اهداف کاهش وزن و لاغری مناسب می باشد.

 دیابتی ها زالزالک بخورند

برخی مطالعات تأثیر زالزالک را بر کاهش قند خون در موش ها به اثبات رسانده اند، اما برای تأیید اثرات آن در رابطه با انسان ها تحقیقات بیشتری لازم است.

 اثرات درمانی دیگر زالزالک

• کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی
• بهبود سوءهاضمه
• پیشگیری از بیماری های کبدی
• اثرات ضد التهابی

میوه گل و برگ زالزالک و بیماری های قلبی

 عصاره برگ ها، گل و میوه این گیاه باعث افزایش انقباض ماهیچه های قلبی و ضربان قلب می شود. مطالعات نشان می دهد مصرف زالزالک باعث افزایش جریان خون و بهبود دردهای آنژینی (درد در ناحیه قفسه سینه) می گردد؛ زیرا علت دردهای آنژینی عدم دریافت خون سرشار از اکسیژن توسط قلب است؛ و مواد شیمیایی موثر موجود در زالزالک با افزایش جریان خون عروق کرونر قلبی، اکسیژن مورد نیاز این سلول ها را تامین و از این دردها جلوگیری می کنند. در ضمن زمانی که قلب توانایی خود برای پمپاژ خون به سمت اعضای بدن را از دست می دهد که در اکثر مواقع به علت سکته قلبی می باشد، مصرف زالزالک بسیار مناسب است.

ایجاد تعادل فشارخون با زالزالک

زالزالک باعث کم شدن فشارخون در افراد می شود. همچنین از افت فشار نیز جلوگیری می کند. در حقیقت فشارخون را تعدیل می کند. همچنین باعث کاهش فشارخون در بیماران دیابتی نیز می گردد.

تداخل با برخی داروها

زالزالک با بسیاری از داروهای بیماران قلبی تداخل دارد. این گیاه ممکن است عملکرد داروهای مربوط به نارسایی قلبی، فشارخون بالا، آنژین، آریتمی قلبی و … را محدود کند. اگر مشکلات قلبی دارید و دارو مصرف می کنید؛ بدون مشورت با پزشک خود از مقادیر زیاد زالزالک، عصاره، دمنوش یا داروهای تهیه شده از آن مصرف نکنید.

اثرات جانبی مصرف این میوه

مصرف میوه این گیاه در مقادیر معمولی اثرات مضری را به همراه ندارد؛ اما مصرف این گیاه به همراه سایر ضمایم مانند گل و برگ های آن؛ که به صورت دارو، عصاره یا دمنوش تهیه می شوند در مقادیر زیاد ممکن است منجر به بروز علائمی چون:سردرد، میگرن، خستگی، تهوع، تپش قلب، لکه های پوستی خفیف، خواب آلودگی، علائم بیماری های رودی معدی و… گردد. همچنین مصرف مقادیر زیاد این گیاه به شکل دارو برای خانم های باردار و شیرده مناسب نمی باشد.

منابع :  –  -بوستان – bostane .ir – namnak.com – bazrco.ir – greener.ir- mihancactus.ir – nargil.ir – glassy-garden.com