کاشت سبزیجات در خانه و آپارتمان

پرسشي از مهندس حسين بهادري، طراح و مجري پروژه‌هاي کوچک و بزرگ فضاي سبز – پريسا اصولي
چگونه در آپارتمان خودمان سبزي بکاريم؟

آپارتمان‌نشيني، خيلي از علاقه‌مندان به سبزي‌كاري را از اين لذت محروم کرده ولي گروهي ديگر از آپارتمان‌نشين‌ها هستند که تحت هر شرايطي مي‌توانند انواع سبزي‌ها را در آپارتمان خود پرورش دهند…

خوشبختانه بذر بيشتر سبزيجات در هر شرايطي پرورش مي‌يابد و براي اين منظور مي‌شود از جعبه‌هاي چوبي، سطل‌هاي پلاستيكي، گلدان‌هاي بزرگ و كوچك، انواع ظروف مايع ظرف‌شويي و حتي بطري‌هاي نوشابه خانواده استفاده کرد. مهم، عمق گلدان و آبياري به موقع و تنظيم برنامه كوددهي آنها است.

 آقاي مهندس! آيا کاشت سبزي در آپارتمان‌ها هم شدني است؟

بله؛ بذر هر نوع سبزي (تره، شاهي، شنبليله، ريحان، جعفري، گوجه‌فرنگي، فلفل رنگي، حتي کدو و بادمجان) را در هر زمان و هر فصلي مي‌توان در آپارتمان (چه در بسترهاي خاکي و چه غيرخاکي) کاشت و از خوردن آن لذت برد؛ مثلا پرليت يک بستر غيرخاکي است که براي کاشت سبزيجات مي‌توان از آن استفاده کرد اما رشد سالم آنها به کود مخصوصي نياز دارد که در بازار چندان در دسترس نيست. بنابراين سبزي‌کاري در خاک، آن هم در فضاي آپارتماني، سهل و لذت‌بخش است. 

روش کار چگونه است؟

براي کاشت سبزي در خانه روش‌هاي مختلفي وجود دارد. قدم اول انتخاب بذر مناسب و استاندارد است؛‌ بذر اصلاح‌شده‌اي که روي پايه مادري رسيده باشد. ابتدا بذرها را روز قبل از کاشت در آب ولرم مي‌ريزيم و بين 8 ساعت تا سه روز مجازيم آنها را در آب نگه داريم تا متورم شوند. سپس خاک مناسبي را انتخاب و الک مي‌کنيم و به ارتفاع حداقل 15 سانتي‌متر در يک گلدان که زهکش داشته باشد مي‌ريزيم. بذرها را از آب خارج و به روي يک پارچه يا روزنامه قديمي منتقل مي‌کنيم تا نم آنها گرفته شود. سطح خاک را مي‌کوبيم و صاف مي‌کنيم و بذرها را به صورت فاصله‌دار روي سطح خاک مي‌پاشيم و روي بذرها را با کمي خاک مي‌پوشانيم اما دقت کنيد که اگر سايز بذر دو ميلي‌متر باشد، حداکثر دو ميلي‌متر بايد روي آن با خاک پوشانده شود. در مرحله بعد، سطح مقطع گلدان را با يک برگ روزنامه مي‌پوشانيم تا بذرها دقيقا زير روزنامه قرار بگيرند و با يک آبپاش کوچک و روزانه دو تا چهار بار روي روزنامه آب مي‌ريزيم تا سطح آن کاملا خيس شود و گلدان را دو تا پنج روز در گرم‌ترين جاي ممکن قرار دهيد.

بايد گلدان سبزی را در معرض نور خورشيد قرار دهيم؟

خير. حتي مي‌توان گلدان آماده شده را دور از نور و در جاي تاريک نگه داشت تا سبزي‌ها دو تا سه ميلي‌متر رشد کنند و روزنامه آرام‌آرام بالا بيايد. در اين مرحله، روزنامه را برمي‌داريم و مستقيما به گياه آب مي‌دهيم و در اين مرحله گلدان را در معرض نور قرار مي‌دهيم. هر چه نور بيشتري به سبزي‌ها برسد بهتر است اما اگر چنين فضايي در آپارتمان نداشتيم، مي‌توانيم از لامپ‌هاي فلورسنت استفاده کنيم.

بعد از گذشت حدود دو هفته به گياه کود مي‌دهيم و ترجيحا از کود طبيعي استفاده مي‌کنيم اما اگر اين کود در دسترس نبود، سراغ کودهاي شيميايي استاندارد مي‌رويم. البته دوز مورد نياز روي بسته اين کودها نوشته شده است و جاي نگراني نيست. اگر تمام اين مراحل به درستي انجام شود بعد از گذشت حدود دو هفته سبزي‌ها آماده خوردن مي‌شوند اما توصيه من اين است که تا يکي دو بار اين سبزي‌ها (به ويژه تره) را نخوريد و با قيچي آنها را بچينيد تا پايه آنها قوي‌تر شود.

و براي جلوگيري از آفت زدن سبزي‌ها چه کنيم؟

براي جلوگيري از آفت زدن گياهان هر از چند گاهي بايد مقداري آب را با الکل مخلوط کنيم و به جاي سم، روي سبزي‌ها بپاشيم. حتي اگر اين سبزي‌هاي ما مورد حمله شته‌ها هم قرار گرفته باشند با اين کار، آنها از بين مي‌روند. از طرف ديگر، چون طي مراحل رشد از هيچ سمي هم استفاده نمي‌کنيم، سبزيجات کاملا ارگانيک (طبيعي) هستند. البته راه‌هاي زيادي براي پيشگيري از آفت‌زدگي گياهان وجود دارد؛ مثلا مي‌توانيم يک گلدان گياه جعفري يا هميشه‌بهار را کنار گلدان سبزيجات خود بگذاريم. با اين روش تا 60 درصد از بيمار شدن گياه و حمله شته‌ها کاسته مي‌شود. حتي پژوهش‌هاي علمي نشان مي‌دهد که موزيک هم مي‌تواند تاثير به سزايي بر سلامت گياهان و جلوگيري از برخي آفت‌هاي آنها داشته باشد.

شما کاشت چه نوع سبزي‌هايي را در فصل بهار توصيه مي‌کنيد؟

همه سبزي‌ها را مي‌توان در اين فصل کاشت و بسيار خوب هم رشد مي‌کنند اما گاهي نحوه نگهداري و تغذيه خاک آنها با هم متفاوت است. مثلا گوجه‌فرنگي براي رسيدن (در مقايسه با گياهان ديگر) به مواد غذايي بيشتري نياز دارد و اگر ما دو هفته يک بار به خيار کود مي‌دهيم، بايد هفته‌اي دو بار به گوجه‌فرنگي کود بدهيم و هنگامي که گوجه‌ها نشاء شدند و چهار تا پنج سانتي‌متر رشد کردند بايد به گلدان بزرگي منتقل شوند زيرا ريشه آنها قوي مي‌شود و هر چه گلدان بزرگ‌تر باشد، بيشتر هم ميوه مي‌دهد. در مورد فلفل‌ هم دقيقا همين‌طور است.

استفاده از کود، موجب آلودگي سبزي نمي‌شود؟

ببينيد، در واقع کود، تغذيه گياه است اما لازم نيست که حتما از کودهاي شيميايي استفاده کنيم. بعد از الک کردن خاک، مقداري زغال در خاک بريزيد تا وجود کربن مانع از بيمار شدن گياه شود. حتي تفاله خشک‌شده چاي، پودر استخوان و خاکستر چوب هم جزو کودهاي ارگانيک محسوب مي‌شود.

هنگام شروع سبزي‌کاري در آپارتمان به چه ابزاري نياز داريم؟

بذر، خاک استاندارد، گلدان مناسب، دستکش، آبپاش کوچک، بيلچه و الک تنها ابزارهاي کاشت سبزي در آپارتمان هستند. نکته مهم اين است که در انتخاب بذر مناسب و خاک استاندارد از راهنمايي فروشندگان محصولات کشاورزي استفاده کنيد تا با مرور زمان قدرت تشخيص آنها را به دست آوريد و در واقع خودتان باغبان خبره‌اي شويد.

سبزي‌کاري در آپارتمان بسيار کم‌هزينه است اما نکته قابل توجه اين است که با اين روش هم لذت مي‌بريد و هم سبزي کاملا سالم، بهداشتي و ارگانيک مي‌خوريد. هنگام خريد بذر سبزيجات هم به خاطر داشته باشيد که نعناع و پونه، بذر ندارند و بايد آنها را از سبزي‌فروشي بخريد و بعد از ريشه‌دار کردن در خاک بکاريد.

ورود به صفحه : آشنایی با پرورش و کاشت نواع سبزیجات و مطالب آموزشی دیگر در این زمینه

منابع : salamatiran.com – bostane.ir