کاشت تکثیر نگهداری و مراقبت کاکتوس اچینو گروزنی یا توپی با جزئیات

خوب سلام و احترام خدمت علاقه مندان به کاکتوس امروز می خواهیم در مورد کاکتوس محبوب اچینو گروزونی یا گرازونی یا همون کاکتوس توپی صحبت کنیم و کاشت تکثیر نگهداری و مراقبت اچینو را مورد بررسی قرار دهیم . تعویض گلدان این کاکتوس را به شما آموزش دهیم و نکات مهم آبیاری و مشکلات ، بیماری ها و آفات را معرفی کنیم . پس در ادامه با کاکتوس اچینو با ما همراه باشید .
کاکتوس اچینو یکی از راحت ترین گونه کاکتوس ها می باشد و تکثیر ان به راحتی از طریق بذر امکان پذیر هست. نسبتا به سرعت رشد بالا وتحمل طیف وسیعی از سختی ها ، درمان و یا بدرفتاری در نگهداری معروف است و به دلیل ظاهر قابل توجه به دلیل برآمدگی آن که به رنگ زرد طلایی است قابل توجه قرار گرفته است. متاسفانه در طبیعت منقرض شده و تنها در یک منطقه بسیار کوچک جغرافیایی هنوز وجود دارد.

انواع گونه های اچینو : در ایران بیشتر دو گونه از این گیاه را بیشتر می شناسند که ان هم به دلیل تفاوت در رنگ خار ها می باشد و با نام اچینو خار زرد و اچینو خار سفید معرفی می شوند که خار زرد فراگیر تر بوده و اچینو خار سفید کمیاب تر می باشد .

دسته بندی کاکتوس های اچینو بر اساس نام علمی :

Echinocactus grusonii – Echinocactus horizonthalonius – Echinocactus parryi – Echinocactus platyacanthus – Echinocactus polycephalus – Echinocactus texensis

تولید بذ راچینو

این کاکتوس در سن بالا گل دهی و تولید بذر دارد. هنگامی که قطر این گیاه دایره‌ای شکل به مقدار 40 تا 50 سانتیمتر و همزمان نور دهی کافی باشد، کاکتوس اچینو شروع به گل‌ دهی می‌کند. لازم به ذکر است این کاکتوس برای گل دادن به محیط گرمی نیاز دارد بنابریان بایستی نور غیر مستقیم برای آن‌ها فراهم شود تا گل دهد و گل‌ها به بذر تبدیل شوند. بذرها در دمای 25 درجه جوانه می‌زنند البته شرط اول بذر گیری این است که کاکتوس در فصل زمستان در محیط سرد قرار گرفته باشد تا انرژی لازم برای رشد و گل دهی را داشته باشد.
گل‌ها بعد از مدتی تبدیل به غلاف‌هایی مملو از بذر شده و خشک شده می‌ریزد که باید آن‌ها را جمع آوری کرد و با کمی پیچ و تاب دادن از هم باز شده و بذرهای درونش آشکار می‌شود. دانه‌ها به رنگ قهوه‌ای‌ مایل به قرمز یا رنگ کهربایی مایل به قرمز می‌باشد. این بذرها در این هنگام دارای بهترین کیفیت هستند.

شرایط نگهداری کاکتوس اچینو:

نور و آفتاب مورد نیاز :

جهت ایجاد تیغ یا خار های محکم و زیبا به نور آفتاب نیاز دارد .مقدار زیادی از نور خورشید را حفظ خواهد کرد این کاکتوس به بیش از حد شاد معروف هست . اگر در اتاق نگهداری کنید حتی پشت شیشه باز هم بهتر هست گیاه رو بیرون ببرید و در مکانی که چند ساعت در روز افتاب مستقیم را ببیند قرار دهد . مکانی که تمام روز آفتاب می گیرد باعث تشنگی گیاه می شود و حتی می تواند باعث آفتاب سوختگی گیاه نیز شود.

دقت بفرمایید تنش نوری هیت که برای بیشتر گیاهان مضر هست . در مورد این کاکتوس نیز این مورد صادق هست . اگر شما کاکتوس تان را که مدت ها است در سایه و یا نیمه آفتاب بوده را به یک باره در معرض نور شدید آفتاب قرار دهید گیاه دچار سوختگی می شود . دقت بفرمایید کاکتوسی را که از گل فروشی خرید می فرمایید در چه شرایطی نگهداری می شده است . برای این گونه موارد کاکتوس تان را به مرور به آفتاب عادت دهید ….

کاشت تکثیر نگهداری و مراقبت ، تعویض گلدان و آبیاری کاکتوس — **اچینو خار زرد و خار سفید**

آبیاری صحیح کاکتوس :

برنامه آبیاری کاکتوس ها بر اساس نوع خاک و گلدان (پلاستیکی یا سرامیک یا گلی) و دما تغییر می کند. با یان حال :

از بهار تا اوایل پاییز هنگامی که خاک خشک شد کاکتوستان را آبیاری کنید با این حال این کاکتوس نسبت به خشکی نسبت به گیاهان دیگر مقاوم تر هست . در پاییز و زمستان به سختی نیاز به اب دارد به خصوص در بیرون منزل . دقت بفرمایید کم اب دادن گیاه باعث چروک شدن سطح گیاه میشه اما گیاه از بین نمیره و بعد از چند بار ابیاری دوباره درست می شود اما ابیاری زیاد به ویژه هنگامی که هوا سرد می شود می تواند باعث خرابی گیاه برای همیشه شود .

بهتر است موقع ابیاری اب روی گیاه ریخته نشود و اب را پای گلدان بریزید . دقت کنید اب اضافی از زیر گلدان خارج شود و اگر گلدان زیر گلدانی دارد اب زیر گلدانی را خالی کنید .

کاکتوس ها گیاهانی هستند که با آبیاری صحیح رشدشان تسریع خواهد شد. نکته مهم در آبیاری کاکتوس این است که آبیاری آن ها باید در فصل رشدشان باشد. گیاه درفصل استراحت خود نیاز زیادی به آبیاری ندارد (نهایت هر چند هفته یک بار). اگر کاکتوس ها تنها یک بار در ماه آب داده شوند رشد چندانی نخواهند داشت و فقط زنده خواهند ماند و ریشه هایشان خشک و در نهایت می سوزد در این حالت پس از آبیاری مجدد ریشه ها توانایی جذب آب را نخواهند داشت و ریشه ها دچار پوسیدگی خواهند شد.

دقت کنید کاکتوس هایی که در گلدان های کوچک هستند نسبت به کاکتوس هایی که در گلدان هایی بزرگ تر قرار دارند آبیاری بیشتری را احتیاج دارند.کاکتوس هایی که در گلدان های7 یا 10 سانتی قرار دارند باید هر 4 تا 6 روز آبیاری شوند.کاکتوس های که در گلدان های 15 سانتی نگهداری می شوند هر هفته تنها به یک بار آبیاری احتیاج دارند.

میزان آبیاری اچینو به درجه حرارت محیط نیز وابسته است،گلدان پلاستیکی و سرامیکی آب را نسبت به گلدان گلی بیشتر در خود نگه می دارد و بنابر این به آبیاری کمتری احتیاج دارد. همین طور در هوای گرم کاکتوس نسبت به هوای سرد به آب بیشتر ی احتیاج دارد. یک قانون خوب برای آبیاری کاکتوس این است که پیش از اینکه خاک گلدان کاملا خشک شود به آبیاری آن بپردازیم.

دو نوع روش آبیاری برای کاکتوس وجود دارد، یک نوع آن آبیاری از بالای خاک و نوع دیگر قرار دادن گلدان به مدت 10 تا 15 دقیقه در ظرفی که آب کمی در آن قرار دارد. در روش دوم کاکتوس آب مورد نیاز خود را به داخل می کشد.
بهترین روش این است که به صورت متناوب از دو روش فوق استفاده شود برای آبیاری کاکتوس از افشان کردن آب به روی گیاه خود داری شود. کاکتوس فقط هنگامی که در حال رشد است به صورت منظم آبیاری شود. در هنگامی که کاکتوس در دوره رشد خود قرار نداشته باشد به آب بسیار کمی احتیاج دارد.

توجه داشته باشید که ریشه کاکتوس وقتی که اچینو خواب است برای فاسد شدن بیشتر مستعد است و در صورت آب دهی بیش از اندازه کاکتوس از بین خواهد رفت. در هنگامی که کاکتوس خواب است هر 2 یا 3 هفته پس از این که خاک کاملاً خشک شد، آبیاری سبک کافی هست. به میزانی گیاه آبیاری شود که ریشه آن کمی مرطوب شود. و اگر در مناطق پر باران هستید در مزستان گیاهتان را در بارش باران محافظت کنید.

رطوبت مورد نیاز:

رطوبت برای اچینو گروزونی، که باعث می شود به طور متوسط در محیط داخلی و خوب محیط زیست، رشد کند اصلا نگرانی ندارد . تنها نیاز اچینوها هوای تازه هست به همین دلیل اچینوها در باغچه و بیرون منزل بهتر رشد میکنند تا در اپارتمان . و اگر در اپارتمان نگهداری میکنید سعی کنید در هفته حداقل چند ساعت برای رشد بهتر در فضای باز قرار بدید تا با گرفتن اکسیژن بیشتر از هوا بهتر رشد کند

خاک مناسب اچینو :

به خاک اچینو حساس نباشید با مخلوط خاک باغچه و ماسه و کمپوست ورمی و اضافه کردن شن یا سنگریزه های کوچک در پایین چند سانتی متر برای زهکشی بیشتر بهترین ترکیب رو درست کرده أید .

کاکتوس ها می توانند در خاک هایی با ترکیبات متفاوت از قبیل سنگلاخی، ماسه ای، رسی و… برشد کنند ولی بهترین ترکیب برای آن ها ترکیبی است که سریعاً خشک شود ولی همچنان مقداری رطوبت را در خود نگه دارد. خاک مورد نیاز برای کاکتوس ها باید دارای خلل و فرج و پر منفذ باشد تا آب به راحتی از آن خارج شود و گیاه امکان تنفس پیدا کند.

یکی از معیارهای تعیین کننده خاک مناسب برای کاکتوس ها، آب و هوا می‌باشد. به گونه‌ای که در آب و هوای گرم نیاز این گیاهان به خاک قابل نفوذ و سبک بیشتر احساس می‌شود در حالی که در آب و هوای سرد که گیاهان نیاز به آبیاری چندانی ندارند به خاکی سنگین تر نیاز خواهد بود.

ph خاک : به طور کلی کاکتوس ها خاک‌های با PH کمتر از ۷ تا نزدیک به ۷ را می‌پسندند.

ترکیبات مناسب خاک کاکتوس ها:

(۱قسمت خاک باغچه + ۱ قسمت شن و ماسه (به نسبت مساوی) + ۱ قسمت کمپوست (مواد پوسیده گیاهی وخاک برگ))
یا (یک دوم قسمت خاک رسی + ۱ قسمت ماسه + ۱ قسمت خاک باغچه، )
یا (۱قسمت کمپوست + ۱ قسمت خاک پیت + یک قسمت ماسه)

هرگاه به ترکیب‌های بالا در انتها، ۵ درصد خاک زغال اضافه شود اثر ویژه‌ای در جلوگیری از پوسیدگی و دیگر بیماری‌های قارچی خواهد داشت (حضور پتاس در خاک زغال، باعث این امر می‌شود).

البته ترکیبات خاک دیگری هم وجود دارد. در برخی موارد در ترکیب خاک از کود حیوانی و برخی دیگر از ورمی کمپوست استفاده می شود. به عنوان مثال می‌توان به این ترکیبات اشاره کرد:

(دو قسمت شن ریز شسته شده و شیرین (فاقد املاح) + کمتر از یک قسمت کود گاوی پوسیده + یک قسمت خاک برگ پوسیده با اندازه متوسط ذرات + مقدار بسیار کمی از قطعات خورد شده زغال چوب).
خاک مناسب دیگری که معمولاً استفاده می شود ( 60 درصد شن شسته شده 20درصد پیت ماس و 15درصد ورمی کمپوست بعلاوه مقداری زغال) می باشد.

لایه های گلدان کاکتوس که می تواند شما را در رشد و محافظت از گیاه یاری کند اما الزامی نیست.

1-ریگ ریز 2-خاک گلدان + ماسه 3- خزه یا پوست برنج 4-ریگ یا خرده سفال.

تغذیه و کود دهی: در بهار تغذیه با کود خاص، هر 15 روز یکبار و کودهای شیمیایی غنی از پتاسیم و بدون نیترات برای جلوگیری از رشد پوشش گیاهی بیش از حد و با بیماری‌های قارچی مناسب می‌باشد. لازم به ذکر است برای گیاهان مسن یک گرم سولفات پتاسیم و یک گرم سوپرفسفات در لیتر هر هفته یکبار از خرداد تا مرداد کافی است همچنین کود ازته لازم نیست.

توضیح کامل تعویض گلدان کاکتوس اچینو:

بهترین فصل برای تعویض گلدان کاکتوس بهار است که گیاه در حال رشد بوده و انرژی زیادی دارد. یک بار در سال کافیست و بهتره تا ۵ سالگی هر سال در بهار این کارو انجام بدید و از سن ۵یا۶ سالگی به بعد هر ٢ سال یکبار تعویض خاک و گلدان کفایت میکنه. نظر دیگر این هست که بهترین زمان تعویض گلدان در بهار بوده و لازم است یک سال در میان تعویض گلدان صورت گیرد. دقت بفرمایید در انتهای گلدان باید سوراخ به تعداد كافی وجود داشته باشد تا آب اضافی از آن خارج گردد.

جابجایی کاکتوس ها

بیشتر افراد جابجایی گلدان گیاه را بیش از اندازه انجام می دهنداین کار به ریشه های کاکتوس آسیب وارد می کند. فقط هنگامی که گیاه احتیاج به تعویض گلدان دارد باید این کار صورت بگیرد. زمانی که ریشه از ته گلدان بیرون زده یا مدت طولانی از زمان آخرین تعویض گلدان می گذرد و رشد کاکتوس متوقف شده است.

یک کاکتوس برای سال ها (5 تا 10 سال) می تواند در یک گلدان باشد بدون اینکه احتیاجی ب تعویض گلدان داشته باشد.کاکتوس ها در هر گلدانی که زهکشی و تخلیه آب مناسبی داشته باشد می توانند به خوبی رشد کنند. گلدان های پلاستیکی یا سفالی با عمق کم برای کاکتوس ها مناسب است و اصولا کاکتوس ها به عمق زیادی احتیاج ندارند. برای انتخاب سایز گلدان، فقط کافی است گلدانی با قطری کمی بیشتر از قطر کاکتوس یا قطر گلدان قبلی را انتخاب کنید.

دقت کنید گلدان های بزرگ برای کاکتوس های کوچک مناسب نبوده، و موجب از بین رفتن گیاه خواهد شد. پس از انتقال کاکتوس برای آبیاری آن عجله نشود تا فرصت ترمیم به ریشه های گیاه داده شود. پس از چند روز به آبیاری گیاه پرداخته شود. در سه هفته اول به آبیاری کم اکتفا شود.

مراحل تعویض : قسمت پایینی گلدان با سنگ هایی تمیز پوشانده شود. مقداری زغال فعال شده در این قسمت قرار داده شود. گلدان با ترکیب دو قسمت ماسه و یک قسمت خاک و مقدارپرلیت(perlite) پرشود. دقت شود که هیچ گونه کلوخ در مخلوط وجود نداشته باشد سپس کاکتوس ها در خاک قرار داده شوند. مقداری سنگ و خزه بر روی خاک گلدان برای نگهداری رطوبت قرار داده شود.

هنگام تعویض گلدان باید با نهایت احتیاط کاکتوس خارج شود سعی شود به جای استفاده از بیلچه با دست و دستکش مخصوص این کار انجام گیرد زیرا خارج کردن کاکتوس با بیلچه موجب زخمی شدن ریشه می شود. برای این کاره کاتوس را وارونه کنید و چند ضریه آرام به انتها و کناره گلدان بزنید سپس گل را خارج کنید.

در ادامه مقداری خاک کاکتوس تازه در ته گلدان جدید ریخته شود و کاکتوس روی آن قرار داده شود و اطراف آن با خاک بیشتر پر شود.

کاکتوس تا یک هفته پس از تعویض گلدان نباید در معرض نور شدید آفتاب قرار بگیرد و آبیاری آن را بعد از چند روز بعد انجام دهید . پس از این جابجایی، کاکتوس تنها در صورتی به گلدان دیگر منتقل می شود که این تعویض کاملا ضروری باشد.

پس از تعویض گلدان، مراقبت از کاکتوس ساده ترین کار ممکن است، تنها مورد بسیار مهم این است که کاکتوس دو فصل دارد، فصل رشد فعال که در طی بهار و تابستان رخ می دهد وفصل استراحت که در پاییز و زمستان است، زمانی که کاکتوس ها به خواب زمستانی فرو می روند

نکته مهم : بعد از تعویض گلدان گیاه را تا چند روز ابیاری نکنید . رعایت نکردن این نکته در بعضی موارد باعث پوسیده شدن ریشه و از بین رفتن گیاه می شود.

گلدهی اچینو یا کاکتوس توپی : جهت گل دهی ، کاکتوس باید بالغ شود که این مورد برای کاکتوس اچینو زمان طولانی نیاز دارد ( بیشتر 25 سال بسته به شرایط نگهداری شما ) .

پس از اینکه گیاه بالغ شد برای گل دهی بایستی نیاز سرمایی آن برطرف شود. به طور مثال برای کاکتوس‌های معمولی در اواخر تابستان گلدان‌ها را به فضای بیرون منزل و یا محل‌هایی که دمای کمتری دارند منتقل و فاصله آبیاری آن را زیاد گردد.

با سرد شدن تدریجی هوا فاصله آبیاری را به مقدار 20 و یا 30 روز یکبار افزایش یافته و کود دهی را به طور کامل قطع گردد. با این روش گیاه به خواب رفته و در بهار سال بعد با انرژی بسیار زیادی رشد خود را آغاز نموده و به گل می‌رود. البته با شروع رشد بایستی آبیاری و کوددهی نیز به طور مرتب انجام گیرد.

رنگ گلها از زردکم رنگ تا زرد طلایی و گاه صورتیدر اچینو متغیر می باشد ما بیشتر نوع ها در ایران رنگ گلهایشان زرد هست

مشکلات نگهدای کاکتوس – بیماری های کاکتوس اچینو :

بزرگترین مشکل صاحبان کاکتوس، آبیاری بیش از حد است. اما این مشکل تنها با کمی دقت قابل حل است. آبیاری بیش از حد موجب پوسیدگی ساقه و ریشه گیاه می شود و متاسفانه هنگامی که ریشه کاکتوس بپوسد یا حتی پوسیدگی در آن آغاز شود، نجات گیاه بسیار سخت می شود. اچینوها کمتر از گیاهان دیگه بیمار می شوند ، تنها اب زیاد رطوبت زیاد و کمبود هوای تازه باعث خرابی گیاه می شود .

نکات مهم در نگهداری کاکتوس توپی

برای داشتن گیاهی سالم و اینکه رشد سریع‌تری داشته باشد باید در تابستان گلدان را برابر آفتاب گذاشته و به آن آب كافی بدهید.
به منظور جلوگیری از پوسیدگی قسمت‌های پائین كاكتوس در نتیجه تماس با خاك مرطوب بهتر است اطراف گیاه با سنگریزه پوشانده شود.
در انتهای گلدان باید سوراخ به تعداد كافی وجود داشته باشد تا آب اضافی از آن خارج گردد.

آفات و بیماری ها ، مشکلا و درمان کاکتوس ها :

ساقه ها دراز و بدشکل می شوند: علت آن گرمای بیش از حد در زمستان و نور کم در تابستان می باشد. بیشتر کمبود نور می باشد
در نوک ساقه چروکیدگی همراه با پوسیدگی بروز کرده است: علت آن زیادی آبیاری در زمستان بوده است برای درمان آن باید ساقه ی پوسیده شده را قطع کرد.
لکه های برنزی رنگ روی ساقه مشاهده می شود: وجود آفت کنه را نشان می دهد باید از سموم مخصوص کنه کش طبق دستور استفاده شود.
پوشش سفید پنبه ای شکل روی ساقه مشاهده می شود: وجود آفت شپشک آردآلود را نشان می دهد باید از سموم مخصوص استفاده شده و گاهی می توان با استفاده از یک پنبه مرطوب محل آفت زده شده را تمیز کرد که به بهبود گیاه کمک می کند.
وجود لکه های گرد و قهوه ای بر روی سطح گیاه: وجود شپشک سپردار قهوه ای را نشان می دهد. از سموم مخصوص توصیه شده استفاده شود.
روی ساقه چوب پنبه ای شده: علت آن خسارت حلزون و راب، سرمای ناگهانی، کمبود آبیاری در تابستان می تواند باشد. برای نابودی راب ها می توان از طعمه مسموم استفاده کرد.
پوسیدگی ساقه: علت آن بیماری قارچی است. برای درمان باید با سموم قارچ کش سم پاشی کرد. محل آلوده شده را برداشت و با محلول کاربندازیم ضدعفونی کرد.
پوسیدگی پایه ساقه : بیماری قارچی به وجود آمده است. علت آن زیادی آبیاری است.

نحوه کاشت بذر و تکثیر کاکتوس اچینو:

بهترین راه برای تکثیر کاکتوس اچینو از طریق بذر می باشد. بذر این کاکتوس دارای قوه نامیه بالا بوده و رشد جوانه آن نیز سریع می باشد. برای مطالعه نحوه کاشت بذر انواع کاکتوس ها میتوانید پست مربوط به این مطلب را از اینجا مطالعه فرمایید.

چند نکته در مورد کاشت بذر اچینو : به هیچ عنوان درب ظرف کاشت بذر اچینو ها رو نبندید ، بذر این کاکتوس رو با بذر کاکتوس های دیگه در یک گلخانه یا یک ظرف کاشت نکنید ، چون اولا نیاز به هوای بیشتری دارند که با بستن ظرف هوای مورد نیاز تامین نمی شود و دوما رطوبت زیاد نیاز ندارند که با بستن ظرف رطوبت بالا میرود و باعث جلوگیری از رشد و گاهی بیماری های قارچی منجر می شود .

کاشت بذر در فروردین تا اردیبهشت درون ظروف سرپوشیده ویژه بذرکاری انجام می‌شود.
نزدیک 6 ماه پس از کشت بذر اچینو خزانه‌ها برای جابجایی به گلدان‌های کوچک آماده هستند
پس از کاشته شدن در گلدان 5 سال به درازا می‌کشد تا قطر آن‌ها به 15 تا 18 سانتیمتر برسد.