معرفی ده درخت میوه و مثمر مقاوم به کم آبی و خشکی

در زیر به معرفی درختان میوه و مثمر مقاوم به کم آبی و خشکی نظیر زرشک ، گل محمدی ، عناب ، پسته ، انجیر ، انگور ( مو ) ، زیتون ، بادام ، کنار ، خرما ( نخل ) و … می پردازیم . این مطلب در قسمت تحقیقات باغداری سایت بوستان جمع آوری شده است .

درخت عناب مقاوم به کم آبی و خشکی

درخت عناب مقاوم به کم ابی است با شاخه های کوتاه یا درختی به ارتفاع 6 تا 10 متر ،پوست تنه آن ناهموار چوب آن بسیار محکم و به رنگ قهوه ای است . گلهای عناب دوجنسی هستند . این گلها معطرند و به وسیله حشرات گرده افشانی می شوند  درخت عناب یا خرمای چینی در اغلب نقاط ایران می روید و محصول می دهد و با بیشتر آب و هوای مناطق ایران سازگار است. این درخت در برابر كم آبی بسیار مقاوم می باشد.عناب جزء درختان مقاومی است که قابلیت رشد در زمینهای کم آب وباکیفیت پایین رادارا بوده ودرطی دوران خشکسالی وپدیده سرمازدگی ازمعدود گیاهانی می باشد که خسارت بسیار اندکی را متحمل گردیده است.

درختان عناب با توجه به شرایط آب و هوایی هر منطقه به 6 تا 8 آبیاری در سال نیاز دارند،در ابتدای کاشت و در سال اول آبیاری هر 4 تا 5 روز و در سالهای بعدی هر 12 تا 15 روز صورت می گیرد ، در برخی مناطق کوهستانی گاهی درخت را در طول فصل رشد از 3 بار در سال بیشتر آبیاری نمی کنند نهال عناب مناسب برای کاشت باید جوان و دو ساله باشد و ارتفاع آن از 5/1 متر بیشتر نباشد تا در هنگام جابجایی نهال کمترین آسیب را ببیند. همچنین تنه آن قرمز رنگ باشد . سیاه ، خاکستری شیاردار نشان از سن بالا یا آب نخوردن یا ضعیف بودن نهال عناب است .

درخت عناب نسبت به وجود گچ و ترکیبات آهکی نسبتاً حساس است و در این گونه خاک ها رشد کافی نمی کند و میوه دهی آن کاهش می یابد. خاکهای آبگیر را دوست ندارد و در زمینهای باتلاقی خوب نمی روید .ریشه آن نیاز به اکسیژن دارد و در کنار آبهای جاری بهتر نتیجه می دهد . این گیاه نسبت به شوری متحمل است و فقر غذایی خاک را تا حدودی تحمل می کند.PHخاک مناسب 4.5 تا 8.4 و بافت خاک شنی لومی می باشد .

عناب را نمی توان در سایه کاشت کرد.این درخت برای رشد و تولید میوه به وجود نور مستقیم برای مدت حداقل 8-6 ساعت نیاز دارد.البته گاهی بیان شده است که مکان نیمه آفتاب حدود 5 ساعت نور مستقیم آفتاب در طی روز نیز برای رویش و میوه دهی این گیاه کافی است.

تکثیرعناب به وسیله جابجایی پاجوش ها ،کاشت بذر ،قلمه ،خواباندن هوایی می باشد .بهترين راه زياد كردن درخت عناب ،‌ جابجایی پاجوشهای ريشه دار است. زيرا مطمئن تر خواهد بود. در هر سال یک درخت بزرگ ( درختان مادر ) ، دهها پاجوش قابل جابجایی دارد.

فاصله درختان عناب از یکدیگر بسته به این که درخت به چه منظوری کاشته می شده فرق می کند. اگر هدف به دست آوردن میوه باشد باید نهالها چهار تا پنج متر دور از یکدیگر نشانده شوند. بهترین کود همان کودهای یک ساله حیوانی می باشد که در پاییز روی زمین می پاشند سپس فاصله بین درختان عناب را شخم می زنند تا کودها با خاک مخلوط شود. در حدود اردیبهشت ماه کمی کود سفیدشکری ( اوره ) نیز مفید است ، که پس از کودپاشی ، آبیاری مفصلی را می طلبد.
توضیحات و مطالب بیشتر در مورد عناب کلیک کنید …

کاشت داشت و برداشت انجیر مقاوم به کم ابی

  درخت انجير از گياهان خزان دار نيمه گرمسيري است كه زمستانهاي ملايم همراه با بارندگيهاي پراكنده و تابستانهاي گرم را ترجيح مي دهد ويژگيهاي خاص درخت انجير و مقاومت آن در مقابل بعضي عوامل نامساعد محيطي مخصوصا” شوري خاك باعث شده كه اين درخت با ارزش به طيف وسيعي از شرايط آب و هوائي و خاكي سازگار باشد . درخت انجير تا سيصدسال عمر نموده و تا ارتفاع ۱۵ متر هم رشد ونمو مي كند .

انجیر به صورت کشت دیم در کوه های استهبان داراب و نیریز کشت می شود .
توضیحات بیشتر …. کلیک کنید

درخت زرشک مقاوم به کم آبی و خشکی

نیاز آبی و آبیاری زرشک : زرشک در برابر کمبود آب نیز از خود مقاومت نشان می دهد ولی میزان آبیاری مناسب در برداشت میوه های درشت تر و گوشتی تر تاثیر به سزایی دارد. دور آبیاری زرشک به طور معمول ۱۲-۱۰ روز است و این زمان بسته به نوع خاک و شرایط آب و هوایی تغییر می یابد.

• خرید بذر میوه های کمیاب و جدید در فروشگاه بوستان با نماد اعتماد الکترونیک …

نیاز آبی زرشک بی دانه نسبت به درختان یا درختچه های میوه مشابه پایین می باشد و یکی از دلایل اصلی جایگزین شدن زرشک در الگوی کاشت شهرستان های جنوبی خراسان، درآمد نسبتا خوب حاصل از زرشک به ازای مصرف یک متر مکعب آب می باشد. نیاز خالص آبیاری زرشک حدودا ۹۹۰۰ متر مکعب در هکتار است که بسته به روش هایی آبیاری به کار گرفته شده نیاز ناخالص آبیاری، بیشتر از این مقدار می باشد.

در سال های خشک کشاورزان زرشک کار حتی با سه نوبت آبیاری باغ در طول تابستان هم محصول زرشک برداشت می کنند. در صورتی که هدف، برداشت محصول فراوان باشد، نباید در محدوده زمانی پس از ریزش گلبرگ ها تا یکی دو هفته پیش از برداشت محصول از آبیاری منظم درختچه های زرشک غفلت شود. عدم تأمین نیاز آبی این گیاه به منزله مرگ آن نخواهد بود و حتی مشاهده گریده که به هنگام وقوع اتفاقات پیش بینی نشده مثل خشک شدن چاه آب و عدم امکان آبیاری باغ زرشک در طول سال زراعی، این درختچه مقاوم توانسته است با تحمل و با اتکا بر ذخایر رطوبتی خاک و آب محدود حاصل از نزولات جوی، زنده بماند.

اگر چه زرشک از گیاهان مقاوم به کم آبی است ولی در ۴-۳ سال ابتدای کاشت، بسته به بافت خاک و شرایط آب و هوایی آبیاری آن هر ۷ تا ۸ روز مناسب است. در سال های بعد، باغ زرشک معمولا هر ۱۲ تا ۱۵ روز یک بار آبیاری می شود. گاهی فاصله دو نوبت آبیاری به ۲۰ روز و بیشتر هم می رسد که البته به کاهش عملکرد منجر می شود.

در برخی مناطق کوهستانی و در شرایط ویژه، گاهی درختچه زرشک را در طول فصل رشد بیش از ۴-۳ مرتبه آبیاری نمی کنند. حتی در مناطق کوهستانی، در بخش های خاصی که خاک قدرت حفظ رطوبت زیادی داشته و در زمستان هم قطعات کوچک زرشک کاری به صورت دیم نیز مشاهده می شود.

پرورش دهندگان زرشک معتقدند آبیاری در زمان گل دهی به ویژه اگر در حد اشباع شدن محیط ریشه باشد، سبب ریزش گل ها می شود. عدم آبیاری در هنگام گل دهی همچنین از رویش شاخه های فرعی جدید جلوگیری می کند، این شاخه ها با میوه های در حال تشکیل برای آب و موادغذایی رقابت دارند. در بعضی مناطق تا اوایل خرداد ماه از آبیاری زرشک خودداری می کنند. درختچه زرشک نسبت به آبیاری به وسیله آب های شور مقاومت دارد، اما آب های بسیار شور سبب کاهش رشد و عملکرد آن می شوند.

فروش نهال های تخصصی هم اکنون در فروشگاه بوستان

کاشت در ارتفاعات : درختچه های زرشکی که در ارتفاعات بیش از هزار متر و نیز در مناطقی با زمستانهای نسبتاً سرد و طولانی می رویند از رشد بیشتر و محصول دهی بهتری برخوردارند. به همین دلیل مناطق کوهپایه أی که دارای چنین شرایط و نیز خاک سبک هستند، برای پرورش زرشک بسیار مناسب می باشند.

ازدیاد و تکثیر زرشک :
ازدیاد گیاه زرشک به وسیله پاجوش صورت می گیرد. معمولاً پاجوشهای یک تا سه ساله را از گیاه مادر جدا کرده و می کارند. هر چه پاجوشها جوانتر باشند امکان رشد آنها به صورت گیاه مستقل بیشتر است .
جدا نمودن پاجوشها از گیاه مادر، از ماه بهمن تا فروردین صورت می گیرد. پاجوشهای جدا شده باید سریعاً در خاک مرطوب کشت شوند.
مرحله زایشی گیاه زرشک با ظاهر شدن گلهای زرد رنگ همراه است. معمولاً تا موقع رسیدن میوه ها می توان گلها را بر روی گیاه مشاهده کرد.

توضیحات و مطالب بیشتر در مورد درخت زرشک کلیک کنید …

گل محمدی مقاوم به کم آب و خشکی

سازگاری گل محمدی:
گل محمدی نسبت به شرایط محیطی سازگاری خوبی دارد. از شاخص‌ترین صفات گل محمدی (به‌خصوص گل محمدی دیم) بقاء و سازگاری آن نسبت به خشکی است در برخی از مناطق کشور گل محمدی طی سال تنها یک یا دو بار آبیاری می‌شودو حتی گل محمدی در کوهستان های شهرستان داراب به صورت دیم کشت می شود که نهال های این کوهستان مقاوم هستند. باتوجه به میزان بارندگی کم در منطقه (حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلی متر) که آن هم به طور عمده در زمستان ها رخ می‌دهد می‌توان نتیجه گرفت که این گیاه مقاومت خوبی نسبت به خشکی از خود نشان می‌دهد، گرچه کاهش عملکرد اقتصادی در آن مشاهده می شود.
علاوه بر این، گل محمدی نسبت به شرایط نامساعد محیطی ازقبیل شوری،سرما و فقر مواد غذایی خاک نیز سازگاری مناسبی دارد. با این حال، پاسخ این گیاه به حاصل‌خیزی خاک، آبیاری منظم و کود دهی، بسیار مثبت می باشد ،به طوری‌که در برخی مناطق، عملکرد ۵ تا ۷ تن در هکتار گزارش شده است.

نیازهای اساسی گل محمدی:
* آب:
آب از جمله عوامل مؤثر در تولید اقتصادی گل محسوب می شود. درختچه‌های گل محمدی به شرایط کم آبی بسیار مقاوم هستند. شواهد نشان می‌دهد که آبیاری گلستان‌ها در زمان غنچه‌دهی و گل‌دهی بسیار مهم است و باعث افزایش محصول می شود. در گلستان‌های  معمولاً آبیاری به‌ صورت سطحی انجام می‌شوداین منطقه میزان آب در هر نوبت و تعداد آبیاری بسیار متغیر است. ، به طور معمول ، طی فصل رشد هر ۱۵ روز یکبار آبیاری انجام می شود. در یک‌ مقایسه میان دو روش آبیاری سطحی و قطره‌ای مشخص شد که؛ آبیاری قطره‌ای ضمن ۶۲ درصد صرفه جویی نسبت به روش سطحی، باعث افزایش عملکرد ۶۵ درصدی گل را به دنبال دارد.
“بارندگی با توزیع مناسب” به علت عدم ایجاد استرس در گیاه، برای تولید گل و اسانس بیشتر، خصوصاً در بهار و اوایل تابستان بسیار مهم است.

توضیحات و مطالب بیشتر در مورد گل محمدی کلیک کنید …

پسته مقاوم به کم آب و خشکی

پسته یکی از گیاهان مقاوم به شرایط نامساعد محیطی مثل شوری آب، خاک و همچنین خشکی و کم‌آبی بوده و به عنوان مهم‌ترین محصول اقتصادی در بسیاری از مناطق کویری و خشک قابل توسعه است.

توضیحات بیشتر در مورد کشت پسته کلیک کنید

درختچه سماق آب و هوای گرم و خشک را می پسندد

درختچه سماق، درختی کوچک پاست با ارتفاع سه متر و گاهی به چهار متر بالغ می‌شود و شاخه‌های جوان و دمبرگ‌های آن را موهای زبر پوشانیده است.سماق به عنوان یکی از گونه های گیاهی جنگلی خودرو که دست بشر در گسترش آن کمتر دخالت داشته، به شکل درختچه ای است کوهستانی که میوه‌های خوشه‌ای دارد، رنگ میوه آن قرمز و قهوهای و طعم آن گس است، ولی پس از رسیدن ترش می شود.

آب و هوای گرم و خشک را می پسندد، گیاهی نور پسند بوده و غیر مقاوم به سایه است، مقاوم به آفات و امراض بوده، اگر در اثر کم آبی خشک شود با مختصر رطوبت ایجاد پاجوش می کند و در صورت سرمازدگی ساقه های جدید ایجاد می کند.

این گیاه به صورت دیم در مناطق مساعد پرورش داده می شود.

معرفی سماق و روش کاشت آن کلیک کنید …

 

بادام مقاوم به کم آب و خشکی

بادام درختی است قوی که ارتفاع آن بر حسب رقم و آب و هوا و حاصلخیزی خاک و مواظبت های زراعی بین ۶ تا ۱۰ متر یا بیشتر متغیر است . درخت بادام ریشه های قوی دارد که می تواند به طور عمودی تا ۳ متر در خاک نفوذ کند بدین سبب قادر است بخشی از احتیاجات و نیاز آبی خود را در مواقع خشکی و کم آبی از اعماق خاک تامین نماید .

توضیحات بیشتر در مورد کاشت بادام کلیک کنید …

کنار مقاوم به کم آبی و خشکی

کنار درختی است که مقاوم به خشکی می باشد و ریشه های عمیق آن درخت را قادر می سازد تا در شرایط استرس رطوبتی شدید و حتی در زمانیکه خاک سطحی کاملاً خشک شود زنده بماند. گونه Ziziphus Nummularia حتی در مناطق دارای بارندگی سالانه کمتر از ۱۰۰ میلی متر در سطح وسیعی گسترش یافته است . کنار درختی است که تحمل به آلودگی کِنار جاده ها را دارد و یا حتی بعد از آتش سوزی ، اکثر گیاهان کنار در طول سه ماه جوانه می زنند.

برای رشد و نمو بهتر، خاک های شنی عمیق و لوم با زهکش خوب را ترجیح می دهد. PH خاک خنثی و یا کمی قلیایی را بهتر تحمل می کند. درختان را اگر در فصل میوه دهی آبیاری کافی نمایند محصول بهتری خواهند داد و برای درخت سودمند خواهد بود.
توضیحات بیشتر در مورد کاشت کنار کلیک کنید …

نخل ( خرما ) مقاوم به کم آبی و خشکی ( در حال تکمیل )

درخت انگور ( تاک یا مو ) مقاوم به کم آبی
آبیاری درخت انگور در شرایط و مراحل مختلف

به طور کلی درخت انگور درختی مقاوم نسبت به کم آبی است ولی درختان انگور جوان تر تا وقتی که ریشه قوی ندارند به آبیاری

نیاز دارند. مزیت انتخاب شیوه آبیاری درخت انگور به صورت قطره ای این است که آب کمتری هدر می رود، احتمال گرفتار شدن درخت به بیماری های قارچی نیز به این علت که رطوبت کمتری روی برگ و شاخه های درخت وجود خواهد داشت کمتر می شود.

آبیاری درخت انگور در اولین فصل رشد آن باید به طور مداوم انجام شود و خاک باید همیشه مرطوب باشد ولی وقتی درخت بیشتر رشد کرد و بزرگ شد، با توجه به عوامل گوناگون، باید در فصل های متعادل سال هر چند هفته یک بار آبیاری شوند ولی آبیاری زیاد نیز می تواند باعث خراب شدن ریشه و مرگ گیاه شود. در شرایط خشکسالی یا کم آبی درخت ممکن است رشد کمی داشته باشد و میوه ندهد. درختان انگوری که بالغ شده اند در فصولی که باران کم می بارد یا اصلاً نمی بارد باید حداقل هفته ای یک بار آبیاری شوند ولی هنگامی که درخت شروع به میوه دادن کرد، می توانید آبیاری درخت انگور را مقداری کم کنید تا میوه ها برسند.

آبیاری درخت انگور با توجه به نوع خاک

در خاک هایی با درصد شن بالا، آب به سرعت از خاک عبور می کند در حالی که در خاک های سنگین و با درصد رس بالا جمع می شود و به راحتی پایین نمی روند. در خاک های با درصد شن بالا آبیاری درخت انگور باید به صورت سطحی و مکرر انجام شود ولی در خاک های سنگین و رسی با دفعال کمتر و به صورت عمقی تر آبیاری باید انجام شود. البته درخت انگور به خوبی در خاکی با درصد رس بالا رشد نمی کند و باید خاک را اصلاح یا عوض کرد. آبیاری درخت انگور در شرایط آب و هوای خشک یا هنگامی که باد زیادی می وزد باید بیشتر انجام شود.

توضیحات بیشتر در مورد کاشت انگور کلیک کنید …

درخت زیتون مقاوم به کم آبی و خشکی

زيتون را گياهي كم توقع و مقاوم به خشكي مي شناسند اما محصول مطمئن و اقتصادي در صورتي حاصل مي شود كه براي هر هكتار زيتون بطور خالص حدود ۴۰۰۰ متر مكعب آب تأمين شود اين ميزان در مناطقي كه ميزان تبخير و تعرق زياد است به ۵۵۰۰ تا ۶۰۰۰ متر مكعب مي رسد. كاشت ديم زيتون نيز در مناطقي كه بين ۴۰۰ تا ۶۰۰ ميلي متر بارندگي ساليانه با پراكنش مناسب داشته باشد عملي خواهد بود.

زيتون گياهي نيمه گرمسيري مي باشد و در مناطقي كه خطر يخبندانهاي شديد زمستانه وجود نداشته باشد ميتوان اقدام به كاشت آن نمود. هميشه سبز بوده و برگهاي آن هر ۲ تا ۴ سال يكبار خزان مي كنند در صورتي كه همه ساله برگهاي جوان روي شاخه ظاهر مي گردند. برگها سبز تيره متقابل و ابعاد آنها در واريته هاي مختلف متفاوت مي باشد رنگ سطح فوقاني برگها سبز تيره و پوشيده از يك لايه بافت مومي و در سطح تحتاني كركهاي ستاره اي نقره اي وجود دارد كه دو عامل فوق موجب كاهش تبخير رطوبت و افزايش توان مقاومت در مقابل خشكي و گرما مي شوند. گلهاي زيتون معمولاً ديرتر از گلهاي ساير درختان ميوه شكوفا مي شوند. گلها خوشه اي و هر خوشه از خوشه چه هاي تشكيل يافته و داراي ۸ تا ۲۵ گل است.
رنگ گلها سفيد صدفي و داراي چهار گلبرگ و چهار كاسبرگ ۲ پرچم و مادگي ۲ خانه اي هستند. گلها بر دو نوعند. گلهاي كامل كه داراي اندامهاي نر و ماده هستند و گلهاي ناقص كه فقط اندام نر دارند تعداد گلها فوق العاده زياد است و در صورتي كه ۱ تا ۳ درصد گلها به ميوه تبديل گردد باردهي مناسب و اقتصادي خواهد بود. تلقيح توسط باد و حشرات انجام مي گيرد. عدم سازگاري گرده ها با مادگي از مهمترين عوامل شناخته شده دگر باروري در زيتون است.

مطالب بیشتر درخت زیتون مقاوم به کم آبی و خشکی کلیک کنید …

منابع : bostane.ir