اگر بذر سبزی شاهی را جهت کاشت در گلدان باغچه و یا مزرعه انتخاب کرده اید . بهتر است بدانید سبزی مقاوم و اسان جهت کشت را انتخاب کرده اید و در کاشت و پرورش ان به مشکلی برنخواهید خورد و به راحتی می توانید از برگ های لذیذ ان بهره مند شوید . نام دیگر سبزی شاهی در بعضی مناطق کشور تره تیزک می باشد. با این حال ما در اینجا نکات و شرایط کاشت و پرورش ان را خدمت شما آموزش داده ایم. همچنین در ادامه کاشت شاهی برای سبزه شب عید روی کوزه را مشاهده خواهید کرد. امیدوارم مورد استفاده شما واقع شود.
زمان کشت شاهی : شاهی سبزی یکساله است که زمان کاشت آن برای مناطق گرمسیر در پاییز و زمستان هست و در مناطق سردسیر در فصل بهار و اوایل تابستان می باشد . با این حال شما در منزل می توانید بات مراقبت از جوانه های شاهی از هوای گرم و سرد انها را در هر زمان کشت کنید.
خاک مناسب جهت کشت : شاهی نیاز به خاک مرطوب، غنی، دارای زهکشی خوب دارد . جهت خاک شاهی نیاز نیست زیاد وسواس باشید و در هر خاک عادی می توانید ان را کشت کنید با این حال مخلوطی از خاک باغچه و کود حیوانی یا هر کود مغذی دیگری برای این کار مساعد است یا ترکیبی از (کوکوپیت + پیت ماس). همچنین در کمپوست خوب پوسیده شده رشدخوبی خواهد داشت.
نور مورد نیاز : نیاز به مکانی سایه افتاب دارد . پس حتما باید چند ساعت در روز افتاب مستقیم را ببیند .هرچه نور خورشید بیشتر باشد احتمال قارچ روی برگها کمتر است.
ابیاری سبزی شاهی : شاهی تا قبل از جوانه زنی و در ده روز تا دو هفته اول نیاز به خاک همیشه مرطوب دارد . پس از این مرحله می توانید بعد از خشک شدن سطحی خاک به ابیاری گیاه معمولا سه روزه ادامه دهید. این گیاه در طول دورههای خشک و بدون باران باید مرطوب نگاه داشته شود. سعی کنید از آبپاشی روی برگا خودداری کنید.
کاشت شاهی : بذر شاهی در عمق نیم سانتی متری خاک بصورت دستپاش یا ردیفی کاشته میشود. آنها را به مقدار انبوه و کنار هم بپاشید و خاک کمی رویشان بریزید؛ و خاک را تا سبز شدن بذرها مرطوب نگه دارید.ترجیحا” در مکانی آفتابگیر بپاشید خاک باید تقریبا همیشه مرطوب باشد چون در خاک مرطوب بهتر رشد میکند بعد از یک هفته پس از کاشت بذر ، رویش جوانه ها را از دل خاک مشاهده خواهید کرد
کاشت در باغچه و مزرعه : مقدار بذر مورد نیاز برای هر متر مربع از باغچه یا مزرعه ، یک گرم است. بذر خیلی ریز و قرمز رنگ است. بذر شاهی را به دلیل ریز بودن با ماسه بادی مخلوط کرده و در مناطق معتدل، اواخر زمستان و اوایل بهار در کرتهایی که از قبل با خاک مناسب و نیمه سبک آماده کرده اند به صورت دست پاش و خطی کاشته و سپس روی کرتهارا با کود دامی کاملا پوسیده پوشانده وآبیاری مینمایند. وقتی گیاه به اندازه کافی رشد و خوب مستقر شد بهتر است در هر ردیف به فواصل معین ۱۵ سانتیمتر و فاصله بوته ها 3 الی چهار سانتی متر تنک نمود.
به دلیل آن که دوره رشد شاهی کوتاه و در حدود ۳۰ تا ۴۰ روز است، در طول فصل میتوان چند نوبت اقدام به کشت آن کرد. میتوانید هشت هفته قبل از پایان سرما و یخبندان، بذرها را داخل یک گلدان کاشته و در منزل نگهداری کنید و پس از پایان فصل سرما و یخبندان آن را به بیرون منتقل کنید.
نکته : می توانیم بذرها را روز قبل از کاشت در آب ولرم میریزیم و بین ۸ ساعت تا 24 ساعت مجازیم آنها را در آب نگه داریم تا متورم شوند.
کاشت در گلدان : گلدانی به ارتفاع بیست سانتی متر را انتخاب می کنیم. کف گلدان باید دارای سوراخ های متعدد باشد که بعد از ابیاری اب اضافی از زیر ان خارج شود . خاک مناسبی را انتخاب و الک میکنیم و به ارتفاع حداقل ۱۵ سانتیمتر در یک گلدان میریزیم. بذرها را از آب خارج و به روی یک پارچه یا روزنامه قدیمی منتقل میکنیم تا نم آنها گرفته شود.
سطح خاک را صاف میکنیم و بذرها را به صورت فاصله دار روی سطح خاک میپاشیم و روی بذرها را با کمی خاک میپوشانیم اما دقت کنید که با توجه به اینکه سایز بذر ریز میباشد، حداکثر دو میلی متر باید روی آن با خاک پوشانده شود. یا می توانید بذر ها را با مقداری ماسه مخلوط کنید می توانید جهت حفظ رطوبت گلدان روی آن را به مدت 24 ساعت با پلاستیک بپوشانید. سپس روی خاک بپاشید. توجه داشته باشید که خاک گلدان همیشه باید مرطوب باشد و بهتر است آن را در جایی قرار دهید که نور کافی و مستقیم خورشید به جوانه ها بتابد.
برداشت و چیدن برگ های شاهی :
شاهیهای تازه را قبل از گل دادن گیاه، یعنی هنگامی که بسیار کوچک هستند، برداشت کنید. اگر تا زمان گل دادن گیاه صبر کنید، برگهای آن سفت و گس میشود.برای برداشت جوانههای شاهی از قیچی استفاده کنید، وقتی جوان ترین برگها سبز رنگ شدند، معمولاً ۱۰ روز بعد از کشت گیاه، آن را برداشت کنید.وقتی که ساقههای گل شکل گرفتهاند، از برداشت برگهای بلند شاهی بپرهیزید، زیرا برگها بعد از آن آنقدر تلخ میشوند که قابل خوردن نیستند.
هنگام برداشت دقت نمایید خیلی از نزدیک ریشه نچینید فقط برگها رابچینید و از خوردن سبزیهای خوشگلتون لذت ببرید نوش جونتون.
خرید بذر با کیفیت بذر شاهی از فروشگاه بوستان با نماد اعتماد الکترونیک…. ورود به فروشگاه
آفات و بیماری ها و درمان :
علت زرد شدن برگ های شاهی :
- آبیاری بیش از اندازه ( بعداز جوان هزنی و در شرایط عادی زمانی که رطوبت سطح خاک کم شد اقدام به آبیاری کنید
- آبیاری کم ، گرما و خشکی هوا
- زهکشی نامناسب خاک و گلدان که اجازه خروج آب اضافی را نمی دهد.
- افات
علت سبز نشدن بذر سبزی شاهی : گرما و سرمای بیش از حد – ابیاری کم – نارس بودن بذر های شاهی
از آفات مهم شاهی شته ها می باشند و از بیماری های مهم ان سفیدک پودری است و چون برگ ها نازک هستند بهتر است مزرعه زود به زود از لحاظ آفات بررسی شود.
کاشت شاهی برای سبزه شب عید روی کوزه :
بهتر است مراحل تهیه ا سبزه شاهی را حدودا 10 روز قبل از عید شروع کنید. اگر مراحل را زودتر شروع کنید بعد از گذشت چند روز از سال جدید بذرهای روی کوزه بلند و نامرتب میشوند. جهت کاشت سبزه بر روی کوزه از کوزه سفالی و بدون لعاب استفاده کرد زیرا وجود لعاب مانع از مرطوب شدن مناسب دیواره کوزه میشود.
ابتدا کوزه را از آب پر می کنیم و برای مدت یک شبانه روز آن را همانطور پر از آب نگه می داریم تا جدار کوزه کاملاً خیس شود.مرحله بعدی ایجاد سطح اتکا و یا سطحی مناسب برای رشد ریشههای بذرها است.
اگرچه بذرهایی مانند شاهی و خاکشیر لعاب دارند، اما این لعاب تا مدتی وجود دارد و بعد از آن سبزه باید بهواسطه رشد ریشههایش روی دیواره کوزه دوام بیاورد.به همین دلیل باید سطحی برای ریشهها ایجاد کرد تا در لابهلای آن فرو روند و بذرها پایین نریزند.بدین منظور روی کوزه یک جوارب نایلونی یا همان جوراب های زنانه (ترجیحا به رنگ کرم) میکشیم، به طوری که کف کوزه در قسمت نوک پنجه جوراب و سر جوراب نیز در قسمت دهانه کوزه قرار گیرد.اضافه جوراب را نیز میتوان داخل دهانه کوزه وارد کوزه کرد.
سپس بذرها را که قبلا مرحله خیس شدن را طی کردهاند بهآرامی و با انگشتان دست روی دیواره کوزه قرار میدهیم، به طوری که فقط یک لایه نسبتا نازک بذر شاهی به جوراب یا پارچه موجود روی سطح کوزه بچسبد.
وجود آب در کوزه ، رطوبت مورد نیاز بذرها را تامین میکند. البته گاهی اسپری آب نیز به تامین رطوبت و شادابی بذرها کمک مینماید.
چند نکته کاشت شاهی روی کوزه :
- در این روش می توانید از دیگر بذرهای لعابدار نیز استفاده کرد، وجود لعاب باعث چسبندگی و ماندگاری بذرها روی دیواره عمودی کوزه میشود. بنابر این در این روش یا از بذر شاهی (که لعاب بسیار خوبی تولید میکند) و یا از مخلوط حجم مساوی تخم خرفه و خاکشیر استفاده کنید.
- مقدار آبی که روی بذر می ریزیم باید به اندازه ای باشد که حالت ژله ای به خود بگیرد چون اگر رقیق شد بین دانه ها فاصله می افتد و سبزه ها کم پشت می شود.
- درون کوزه باید همیشه پر آب باشد و ظرف زیر کوزه نیز هر روز باید خالی شودچون هر روز مقداری از آب کوزه تبخیر می شود باید به طور مرتب در آن آب بریزیم
- کوزه را در محل پر نور قرار دهید و گاه گداری آن را بچرخانید تا نور به همه جای آن برسد.
- بعد از چند روز کوزه سبز شده و از تماشای آن لذت خواهید برد.میتوانید برای زیبایی بیشتر درون کوزه اب چند شاخه گل قرار دهید.
جهت مطالعه بیشتر آموزش کاشت انواع سبزی خوردن لطفا به این صفحه مراجعه فرمایید ….
خواص و خاصیت های دارویی و اثرات درمانی سبزی شاهی
- حاوی مقدار زیادی ویتامین C و قدری ویتامینهای A و B است. بهعلاوه دارای عناصری مثل آهن، و ید است.
- کاهش کلسترول بالا : این سبزی شفابخش با کاهش میزان کلسترول بالا هم مرتبط است.
- باعث افزایش ترشح شیر مادران میشود.
- خاصیت ضد میکروب دارد و برای بیماریهایی نظیر برونشیت مزمن، سیاهسرفه و سرماخوردگی مفید است.
- تصفیهکننده خون است.
- درمان پوست خشک و تیره : به گفته محققان، سبزی شاهی گیاهی غنی از آنتی اکسیدانهاست. میزان آنتی اکسیدان و مواد معدنی آن به از بین بردن سموم در راستای بهبود سلامت پوست کمک میکند. شاهی غنی از ویتامین C است؛ ۱۰۰ گرم از آن (معادل ۳ فنجان) حاوی ۷۲ درصد از میزان ویتامین روزانه مورد نیاز ما برای حفظ سلامت پوست است.
- برای درمان بیماری رماتیسم بسیار مفید است.
- از گیاه تره تیزک یا شاهی در موارد آسم، سرفه و بواسیرهای خونی استفاده میشود و بسیار رافع است.
- باعث هضم سریع غذا و از بین بردن نفخ و بادهای معده و روده میشود.
- کنترل دیابتمصرف منظم شاهی به کنترل دیابت و عوامل پیش دیابت کمک میکند. در مطالعه سال ۲۰۱۵، محققان دو درمان انسولین و مصرف روزانه عصاره شاهی را به منظور مقایسه میزان تاثیر هر یک در کنترل قند خون در موشهای مبتلا به دیابت نوع۲ بررسی کردند.
- مصرف ناشتای آن بوی بد زیر بغل را رفع میکند.
- کاهش فشارخون : سبزی شاهی نیز همانند چغندر و سایر سبزیهای برگدار حاوی مقدار بالای نیترات رژیمی است. سبزیجات غنی از نیترات میتوانند نقش حفاظتی در مقابل فشارخون بالا داشته باشند.
- پیشگیری از بیماری چشمی تباهی لکه زردسبزی شاهی مملو از لوتئین، آنتی اکسیدان مفید برای چشمها، است. لوتئین به حفاظت از سلولهای سالم چشم کمک میکند. بدن انسان به طور طبیعی قادر به تولید لوتئین مورد نیازش نیست به همین دلیل خوردن سبزی شاهی بسیار مهم است.
- بازکننده انسداد کبد و طحال، پاککننده بدن از رطوبت لزج، تحلیل برنده بادهای بدن، مدر، مولد منی و محرک نیروی جنسی است.
- خواص ضدالتهاب و ضد فشارخون دارد.
- پیشگیری از سرطانسبزیجات صلیبی نظیر شاهی نقشی حفاظتی در مقابل سرطان دارند. طبق بررسیها، این سبزیها منبع رژیمی فوق العاده PEITC(فنیل اتیل ایزوتیوسینات) هستند که دارای خواص پیشگیری از سرطان هستند.
احتیاط در مصرف شاهی:
- بعضی پزشکان معتقدند که زنان باردار باید از مصرف شاهی خودداری کنند.
- در احادیث و طب سنتی آمده که خوردن شاهی در شب مضر بوده و موجب جذام و برص میشود.
- زیاد خوردن آن باعث ایجاد سردرد و تولید بخارات نامناسب و انسدادها در بدن می شود و برای چشم مضر است.
منابع : mofidteb.com – darmansara.com – nargil.ir – fardanews.com – 7ganj.ir -coca.ir – bostane.ir – بوستان
